Bursitis (slijmbeurs­ontsteking)

Wat zijn de Symptomen van schouder bursitis?

Een slijmbeursontsteking (bursitis subacromialis) in de schouder is onder­deel van het sub­acromiaal pijn­syndroom (SAPS).

De klachten van bursitis sub­acromialis zijn vaak identiek aan de klachten van schouder impingement of tendinitis. Dit komt omdat er betrekke­lijk veel structuren in­geklemd kunnen worden onder het schouder­dak. Het bewegings­bereik bij het zijwaarts heffen van de arm kan beperkt worden door mechanische inklemming van de weke delen in de sub­acromiale ruimte. Dit kan verergerd worden door zwelling van pezen en de slijmbeurs gelegen in de sub­acromiale ruimte. Dit leidt tot een neer­waartse spiraal van meer ontstekings­reactie met meer zwelling en pijn.

De klachten van bursitis subacromialis ontstaan vaak geleide­lijk en zijn progres­sief. De pijn is zeurend van aard en zit aan de beweging vast en kan hier­door veregeren. Pijn­lijke bewegingen zijn vaak bewegingen boven schouder­niveau. Er is sprake van een zoge­noemde painful arc. Daarnaast behoort nacht­pijn ook tot de mogelijk­heden. Slapen op de schouder, boven­handse activi­teiten, veelvoudige repe­terende bewegingen, werp­bewegingen onder kracht zorgen voor een toe­name van klachten. De pijn wordt met name gevoeld in de boven­arm en kan uit­stralen naar de nek en de elle­boog. Er zijn geen tinte­lingen aanwezig. Ook kan er zwelling (oedeem) gezien worden ter plaatse van de delta­spier (m. deltoideus).

Anatomie en patho­fysiologie van schouder bursitis

Een slijmbeurs bevindt zich tussen bot, pees of de huid als be­scherming van spier- en pees­weefsel tegen beschadiging door (over)­belasting.

Een slijm­beurs ziet eruit als een plat zakje en is van binnen be­kleed met syno­viale vloei­stof om beweging makke­lijker toe te laten. De subacromiale slijm­beurs ligt in de sub­acromiale ruimte en scheidt de pees van de m.supra­spinatus van het schouder­dak en de deltaspier, m. deltoideus. Deze slijm­beurs beschermt de pees van de m. supra­spinatus tegen inklemming onder het schouder­dak en zorgt voor een soepele beweging van de pees van de m. supra­spinatus. Wanneer de arm rust naast het lichaam, ligt de slijm­beurs zij­waarts onder het schouder­dak. Wanneer de arm zij­waarts wordt geheven rolt de slijmbeurs onder het schouder­dak door naar binnen. Hierbij verkort de m. supra­spinatus die de arm zij­waarts heft.

Wanneer de schouder om wat voor reden dan ook anders gaat bewegen, kunnen de struc­turen onder het schouder­dak in de sub­acromiale ruimte mecha­nisch inklemmen en over­belast worden. Met name wanneer repeterende be­wegingen boven schouder­niveau worden uit­gevoerd.

Hierdoor kan irritatie van de slijm­beurs ontstaan maar ook irri­tatie van de pees van de m. supra­spinatus. De synoviale vloeistof reageert op druk en de slijm­beurs vergroot hierdoor om de pees van de m. supra­spinatus te beschermen. Irri­tatie door druk op de slijm­beurs zorgt voor het ver­menigvuldigen van synoviale cellen wat de productie van bind­weefsel en vocht ver­groot. Het mem­braan van de slijm­beurs laat vervolgens eiwitrijk vocht de slijm­beurs in. De slijm­beurs wordt door aan­houdende druk door de mechanische inklemming van binnen bekleed door stugger bind­weefsel om de slijm­beurs te beschermen.

Wanneer de over­belasting langer aanhoudt kan de slijmbeurs gaan ont­steken doordat het vocht in de slijm­beurs bloederig wordt. Meestal gaat dit gepaard met een ont­steking van de pees van de m. supra­spinatus. Chronische inklemming zorgt ervoor dat de slijmbeurs en de pees van de m. supra­spinatus de schouder blokkeert met heffen van de arm. In chronische gevallen raken slijm­beurs en de onder­liggende pezen blijvend ont­stoken.

Buiten de subacromiale bursa, zijn er nog twee bursa in de schouder die kunnen ontsteken:

Oorzaken schouder bursitis

Een slijm­beursontsteking ofwel een bursitis sub­acromialis wordt vaak tege­lijkertijd met andere aan­doeningen vallend onder SAPS gezien. De oor­zaken van de verschillende SAPS aan­doeningen hebben daar­om vaak ook over­lap met elkaar, maar verschillen hier en daar ook. Een slijm­beurs­ontsteking van de schouder is soms een primair probleem, echter komt de slijm­beurs­ontsteking van de schouder in de meeste gevallen secundair voor.

Etiologie

Gemiddeld genomen bezoeken Neder­landers in 0,4% van alle gevallen de huis­arts voor bursitis klachten. De slijm­beurs van de schouder, de elle­boog, de heup en de knie ont­steken het vaakst. Dit is ook logisch als je bedenkt hoeveel be­lasting op deze ge­wrichten komt te staan elke dag.

Bent u sporter? Dan is de kans 10% groter dat u ooit een slijm­beurs­ontsteking krijgt t.o.v. niet sporters. Overigens is de prog­nose van herstel van een bursitis goed.

Diagnose schouder bursitis

Bursitis subacro­mialis is een klinische diag­nose door uw arts en is te stellen bij lichame­lijk onderzoek.

Bursitis subacromialis is onder­deel van het sub­acromiaal pijn­syndroom (SAPS). Op dit moment bestaat er is geen consen­sus over de diagnose criteria van SAPS.

Kenmerkend voor bursitis sub­acromialis is de painful arc tijdens het zij­waarts heffen van de arm en de stekende pijn die ontstaat bij bewegen boven schouder­niveau. De pijn die optreedt bij bursitis sub­acromialis is meestal gelokaliseerd in de boven­arm. Daarnaast kan de huid rondom de schouder­kop roder van kleur zijn, warmer aan­voelen en er kan oedeem zicht­baar zijn. Wanneer er sprake is van een chronische slijm­beurs­ontsteking kan er atrofie optreden van o.a. de deltaspier, maar ook van de rotator cuff spieren en biceps. Daar­naast kan scapula dyskinesie zichtbaar zijn bij bewegen van het schouder­blad.

De diagnose­criteria voor bursitis subacromialis verschillen, maar een consensus is:

• De pijn zit aan de beweging boven schouderniveau vast en is stekend van aard
• Nachtpijn kan in sommige gevallen aanwezig zijn
• Een painful-arc bij zijwaarts bewegen boven schouderniveau
• Positieve full en empty can test
• Positieve Neer test en Hawkins test

Hoe wordt schouder bursitis behandeld?

De meeste patiënten met een slijmbeurs­ontsteking worden conservatief, zonder operatie, behandeld.

Conservatieve behande­ling omvat rust houden, pijn­stilling door medicatie met bij­voorbeeld NSAID's, infiltratie van de slijm­beurs en fysio­therapie. Operatieve behandeling van een chronische slijm­beurs­ontsteking wordt ingezet als laatste behandel­optie. De meeste patiëten reageren namelijk erg goed op conser­vatieve behandeling.